‘Blindengeleidehond Irsa is de koningin van de hindernissen’
Pauline van Heuven is dol op haar blindengeleidehond. ‘Met Irsa gaat alles zoveel makkelijker en vrolijker. Irsa is echt mijn maatje, samen rooien we het wel.’
Wat voor hond is Irsa?
‘Irsa is een blonde labrador retriever, maar dan een fijner formaat. Toen ze zeiden dat ik een labrador zou krijgen, dacht ik aan een hond met een brede borstkas. Irsa kwam als een ballerinaatje de kamer inlopen toen ik haar voor het eerst ontmoette. Het was liefde op het eerste gezicht. Als ze aan het werk is en haar tuig om heeft, is ze de koningin van de hindernissen. Ik voel haar genieten als ze voor me werkt. Soms duwt ze even haar snuit tegen mijn hand om aan te geven: heb ik dat niet goed gedaan? Ik woon in een volksbuurt met smalle straatjes en veel obstakels, daar draait ze haar pootjes niet voor om. Ze is heel gefocust en gedreven en ze loodst me overal langs. Als ze vrij is, heeft ze geen pauzeknop. Ze is blij, enthousiast, vrolijk en nieuwsgierig. Ze wil altijd weten wat je aan het doen bent. We zijn zo op elkaar aangewezen, zeker in deze coronatijd. Ze is mijn eerste blindengeleidehond en ze is gewoon van goud.’
Waarom heb je een blindengeleidehond nodig?
‘9 jaar geleden kreeg ik de diagnose Retinitis pigmentosa (RP). Ik zag toen wazig, maar er bleek al een paar jaar een flink gat in mijn netvlies te zitten. In die periode wilde ik samen met mijn moeder afscheid nemen van de fiets. Fietsen was voor mij niet meer verantwoord. We zouden van Groningen naar Maastricht fietsen via het Pieterpad, maar we zijn maar halverwege gekomen. Toen ging het al niet meer.
Mijn zicht verslechtert in een rap tempo. Op dit moment zie ik nog 4 procent. Ik zie de dingen door een hele kleine koker. Ik weet dat ik mijn zicht helemaal ga verliezen, maar het drama van blind worden is er bij mij wel vanaf. Als je zicht het laat afweten, ga je op andere manieren kijken. Je gaat bijvoorbeeld beter naar iemand luisteren, je hoort beter een twijfel in iemands stem. Je leert anders observeren en dat is helemaal niet slechter.’
Weet je nog hoe het was voordat je Irsa kreeg?
‘Nou, zeker weten. Ik liep met een roltaststok. Dat is een stok met een bal eraan. Daar had ik altijd een haat-liefdeverhouding mee. Ik moest zo focussen op die bal en raakte daardoor snel overprikkeld. Er was geen ruimte voor iets anders dan lopen. Dan komt je eerste geleidehond. Dat voelt alsof je overgaat van een oude telefoon naar de nieuwste smartphone. Toen kon ik opeens én op straat lopen én een gesprek voeren met iemand. Dat lukt met een stok helemaal niet. Met een stok raak je alle obstakels aan en moet je bedenken waar je tegenaan loopt en aftasten hoe lang en hoe breed dat dan is. Met Irsa hoef je daar allemaal niet over na te denken. Onderweg is zij gewoon mijn chauffeur. Zij “rijdt” en zorgt dat ik overal veilig aankom. Het scheelt veel ruimte in mijn hoofd en ik loop veel ontspannener.’
Hoe maakt Irsa je wereld groter?
‘Ze helpt me met zelfverzorging. Ik kan met haar zelfstandig boodschappen doen, maar ze brengt me ook naar het ziekenhuis voor controles en we gaan samen naar de apotheek. 3 keer in de week sport ik. Dat kan dankzij Irsa. Inmiddels is Irsa de mascotte van de sportschool. Ze is daar hartstikke welkom. Voor corona bezochten we samen mensen in verpleeghuizen.
Verder word ik zo’n 3 keer per maand gevraagd voor een schouw door de Participatieraad van de gemeente Haarlem. Dan vragen ze me een plek te bezoeken en dan ga ik de situatie testen en onderzoeken of dat veilig kan. Ik draag dan allerlei oplossingen aan voor aanpassingen, waardoor de plek of het gebouw beter toegankelijk wordt voor slechtzienden.
En zo mooi: onlangs heb ik samen met Irsa het tweede stuk van het Pieterpad gelopen. In etappes. Soms met zijn tweeën en andere keren met een vriendin erbij. Dat was ook fijn voor Irsa, die daardoor stukken los kon lopen. Ik ga graag met haar naar nieuwe plekken. De stoepen in de wijk kennen we nu wel. Ik hoop snel weer een stedentrip te doen met Irsa. Ik heb met haar een reis gemaakt naar Parijs, Luxemburg en Luik. Op onbekende plekken lijkt het wel alsof ze nog beter haar best doet. En ze heeft er ook dan alle plezier in.’
Foto: Richard Stekelenburg
