‘Als honden het kunnen ruiken, kan ik het ze leren detecteren.’
Projectleider van het medische detectiehondenteam Patrick vertelt over het specialistische werk van zijn team.
Waar houdt het mdh-team zich op dit moment mee bezig?
‘Op dit moment zijn we bezig met het validatieonderzoek naar het vroegtijdig opsporen van darmkanker in ontlastingsmonsters. Dat betekent dat we met een nieuwe groep honden onderzoeken of we met dezelfde trainingsmethode ook dezelfde resultaten behalen.’
Hoe verloopt een training van de medische detectiehonden?
‘Het mdh-team bestaat uit Danielle de Jonge, Willem Hendriksen en ik. Danielle en ik zijn afwisselend trainer of operator. Als operator heb je de regie over de training en stuur je de trainer aan. De trainer begeleidt de hond in de trainingsruimte en beloont hem als hij het goede monster aanwijst. De trainer heeft als belangrijke taak het gedrag van de hond goed in te schatten en op het juiste moment te reageren. Willem is de assistent van het team. De door mij uitgezette trainingen bereidt hij voor. De monsters die we gebruiken, maakt hij volgens een bepaalde procedure gereed voor de training.’
Binnenkort starten jullie met een nieuw onderzoek?
Samen met het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), dat al lang onderzoek doet naar borstkanker bij jonge vrouwen, gaan we kijken of ons team borstkanker kan detecteren in bloedmonsters. Jonge vrouwen zijn lastig te screenen, borstkanker is bij hen moeilijk te ontdekken op een mammografie. Het LUMC doet onderzoek naar bepaalde eiwitstructuren in bloed die bepaalde vormen van kanker zouden kunnen aantonen. De inzet van onze honden zou een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan het onderzoek.
Voordat we zover zijn, bekijken we eerst of onze medische detectiehonden überhaupt borstkanker kunnen detecteren in bloedmonsters. Voor mij als hondentrainer zou dat al een fantastische uitkomst zijn, want dat is nog niet eerder wetenschappelijk aangetoond. Er wordt al wel geëxperimenteerd met zweet-, ademhalings- en ontlastingsmonsters, maar met bloedmonsters dus nog niet.
Als onze honden in staat blijken te zijn om borstkanker te detecteren in bloedmonsters, gaan we een stap verder en kijken we of ze dit ook in een vroeger stadium kunnen. Vroeger dan de artsen de diagnose tot nu toe kunnen stellen. Dit zou kunnen betekenen dat onze honden in de toekomst ingezet kunnen worden als diagnostisch instrument.
Waarom leren we honden dit te detecteren? Is het niet slimmer om te investeren in technologie?
‘Er wordt wereldwijd ontzettend veel onderzoek naar kanker gedaan. De onderzoeken die wij doen vormen daar een onderdeel van. Een hond is geen geijkt apparaat. Zijn neus is een orgaan met belachelijk veel geurreceptoren. Veel meer dan je kunt nabootsen met een machine die door mensen is gebouwd. Daar komt nog bij dat een hond zelf kan nadenken. Hij is niet voorgeprogrammeerd om een bepaalde kant op te denken. Dat maakt de hondenneus tot zo’n krachtig instrument bij dit soort complexe onderzoeken. Misschien kan er ooit een elektronische neus gebouwd worden die borstkanker kan detecteren en die praktischer in te zetten is dan een hond. Voorlopig is het nog niet zo ver en heeft het LUMC ons gevraagd om de hondenneus in te zetten. Als borstkanker te ruiken is in bloed, dan weet ik dat ik het onze honden kan leren detecteren. Daar durf ik mijn handen voor in het vuur te steken.’
