Gebitsverzorging voor je hond
Je hond is als pup zonder tanden en kiezen geboren. De eerste melktanden komen door als de hond tussen de 3 weken en 6 weken oud is. Na twee maanden is het melkgebit compleet. Vanaf de vierde tot en met de zevende levensmaand gaat hij wisselen en komt het blijvende gebit door. De volwassen tanden duwen de melktanden uit de kaak waardoor deze uitvallen of worden doorgeslikt. Het blijvende gebit bestaat uit 42 elementen. In de bovenkaak zitten twee hoektanden, zes snijtanden en 12 molaren. De onderkaak heeft twee molaren extra. Vergeleken met mensen heeft een hond dus 10 tanden meer.
De hond heeft een carnivoor gebit. Dat betekent dat het gebit geschikt is om een prooi mee te vangen (sterke hoektanden) en te verscheuren (grote knipkiezen). We noemen dit een scharend gebit omdat de verschillende elementen in elkaar vallen als een schaar. De snijtanden van de onderkaak liggen net achter de snijtanden van de bovenkaak en de onderhoektanden liggen voor de bovenhoektanden bij een gesloten bek. Sommige mensen zeggen: “Wilde dieren hebben toch ook geen menselijke tandverzorging?” Dat is waar, echter het moderne voedsel van honden is plakkerig. Wolven kluiven vlees van botten af waardoor tanden via mechanische reiniging worden ontdaan van plak. De opbouw van het gebit bij onze honden is anders dan een wolf doordat de vorm van de bek anders gefokt is. De hond heeft zijn tanden vaak dichter op elkaar staan dan een wolf en is hierdoor gevoeliger voor tandproblemen.
Honden zijn afhankelijk van een goed functionerend gebit. Daarom is het belangrijk om hier aandacht aan te besteden als eigenaar. Ondanks dat veel dierenartsen het benoemen bij een jaarlijkse controle weet 60% van de hondenbezitters niet dat een slecht gebit bovenaan de lijst met ziektes staat. Het gevolg daarvan is een pijnlijke en stinkende bek.
Hoe herken je gebitsproblemen bij de hond?
Net als bij mensen komen de meest voorkomende gebitsproblemen bij honden door tandplak. Tandplak bestaat voor bijna 100% uit bacteriën. Als dat niet wordt verwijderd, ontwikkeld er tandsteen en kan het tandvlees ontstoken raken. Het tandvlees zwelt op, kleurt rood en zal gemakkelijk gaan bloeden. Door bloedend tandvlees tijdens het eten kunnen er bacteriën in de bloedbaan terecht komen met ontstekingen in het lichaam tot gevolg.
- Adem; een gezond gebit ruikt neutraal, bacteriën in tandplak veroorzaken een stinkende mondgeur.
- Tandsteen; tandplak verkalkt onder invloed van speeksel. Dan spreken we van tandsteen. Dit kan je herkennen aan een dikkere bruine laag op het gebit. Het ontstaat voornamelijk bij de grote kiezen en de achterkant van de ondersnijtanden.
- Tandvlees; als het tandvlees ontstoken raakt, verliest het zijn roze kleur en wordt het rood of gaat het bloeden. Bruine of zwarte pigmentvlekken hebben geen betekenis.
- Kwijlen; veel en langdurig kwijlen kan duiden op gebitsproblemen.
- Tanden; als gevolg van ontstekingen in de diepte kan het gebit los gaan zitten of uitvallen.
- Eten; als het gebit en/of tandvlees pijnlijk is, kan het zijn dat je hond ineens langzamer eet, knoeit met eten, aan 1 kant kauwt en in het ergste geval niet meer op zijn harde brokken wil kauwen.
- Gedrag; gedragsverandering kan ook een indicatie zijn. Bijvoorbeeld als je hond het ineens niet meer prettig vindt als je hem bij zijn bek aait.
Het voorkomen van gebitsproblemen
Uit onderzoek blijkt dat 80% van de honden ouder dan drie jaar gebitsproblemen heeft. Het voorkomen van gebitsproblemen is uiteraard beter dan het genezen ervan. Het belangrijkste onderdeel bij de preventie berust op het voorkomen of vertragen van de vorming van tandplak en tandsteen.
Tandenpoetsen
Bijna iedereen poetst zijn eigen tanden minimaal 2x per dag. Dat vinden we heel gewoon. Maar bijna niemand poetst de tanden van zijn hond. De verzorging van het gebit van je hond is net zo belangrijk als dat van jezelf. De beste manier om de vorming van tandplak en tandsteen bij je hond tegen te gaan is een paar keer per week tandenpoetsen. Alleen de buitenkant van de tanden en kiezen in de bovenkaak hoeven gepoetst te worden. Besteed met name aandacht aan de achterste kiezen en de hoektanden. Omdat honden een scharend gebit hebben, waarbij de kiezen en tanden uit de bovenkaak over die van de onderkaak heen vallen, wordt de buitenkant van de kiezen van de onderkaak als het ware door de bovenkaak kiezen gepoetst. De binnenkant van de elementen wordt door de tong gepoetst.
Als de tanden en kiezen een afwijkende stand hebben is het soms wel nodig om ook de onderkiezen en voortanden te poetsen. Gebruik geen tandpasta die voor mensen bedoeld is. Het fluoride in menselijke tandpasta is schadelijk voor jouw hond. Je hebt hondentandpasta (bijvoorbeeld van Orozyme, Oxyfresh of Beapher) en speciale honden tandenborstels. De siliconen vinger tandenborstels zijn over het algemeen gemakkelijk in het gebruik om mee te beginnen. Als je hond eenmaal gewend is dan kan je overstappen op een gewone honden tandenborstel.
Voor het poetsen hoeft de bek van je hond niet helemaal open. Het is in de meeste gevallen voldoende om de lip op te tillen. Poets de tanden als de hond voldaan is van een lekkere wandeling zodat hij meer rust in zijn lijf heeft en kies een rustige omgeving. Als je hond het niet gewend is dan is een zorgvuldige opbouw aan te raden. Ook is het verstandig om het met twee personen te doen zodat 1 iemand de hond aan zijn halsband kan vasthouden en de bek aan de onderkant rustig omhoog kan houden. Helaas vinden lang niet alle honden het leuk dat de tanden worden gepoetst.
Stap 1 : Wennen aan aanraking van bek en gebit. Af en toe de lippen optillen aan de zijkanten. Beloon je hond met iets lekkers als hij het rustig heeft toegelaten.
Stap 2 : Lip optillen aan de zijkant en met je wijsvinger rustig over de tanden/ kiezen wrijven.
Stap 3 : Met de vingerborstel zachtjes over de tanden/kiezen en tandvlees wrijven.
Stap 4 : Tandpasta op vingerborstel en laat je hond eerst wennen aan de smaak. Heel even met de borstel over de tanden en weer belonen.
Stap 5 : Tandenpoetsen met langzame poetsbewegingen. Laat je hond tussendoor regelmatig slikken. Het is niet erg als de hond de tandpasta binnen krijgt.
Stap 6 : De duur opbouwen en uiteindelijk 2 a 3x per week poetsen.
Neem 1 stap per dag zodat je hond er langzaam aan went. Als een bepaalde stap
weerstand/onzekerheid bij de hond oproept dan herhaal je dezelfde stap de volgende dag.
Poetsen is de beste manier om het gebit te reinigen. Als je op het internet zoekt dan worden er ook alternatieven aangeboden. Kanttekening daarbij is dat er nooit daadwerkelijk is aangetoond in hoeverre deze alternatieven bijdragen aan een gezond gebit.
Voeding
Geef je hond krokante brokken. Door het kauwen op de brokken worden de tanden schoon geschuurd. Er zijn ook speciaal ontworpen hondenbrokken die helpen het gebit gezond te houden. Ze zijn groter dan normaal en hebben een ruw oppervlak waardoor ze langs het gebit schuren. Ook zorgt de speciale samenstelling in het voer voor een verminderde tandplakvorming.
Speeltjes
Sommige speeltjes zijn zo ontwikkeld dat zij een positief effect hebben op het gebit van de hond. Voorbeelden hiervan zijn de Tooth Dumbell en de Kong Squeezz Dental Stick.
Supplementen in drinkwater
Orozyme RF2 Aquadyl is een anti-tandplak vloeistof voor door het drinkwater van je hond. RF2 is een ingrediënt dat de vorming van tandaanslag vermindert. Je kan 10ml Aquadyl toevoegen aan 1 liter vers drinkwater.
Dierlijk kauwmateriaal
Botten om op te kauwen masseren het tandvlees en helpen bij het reinigen van de kiezen. Geef deze niet vaker dan 1x in de week aangezien het ook calorieën bevat.
Ook als je hond geen signalen vertoont van gebitsproblemen is het toch raadzaam om af en toe even het gebit te controleren. Heb je zelf geen mogelijkheid om dit te doen, vraag het dan aan een familielid en/of vriend (in). Naast tandplak kunnen er ook andere oorzaken aanwezig zijn voor gebitsproblemen bij jouw hond. Ga bij twijfel altijd langs de dierenarts. Mocht deze constateren dat er gebitsproblemen aanwezig zijn dan kan je doorverwezen worden naar een gespecialiseerd arts. (hondentandarts). Je gaat tenslotte ook zelf niet naar je huisarts met je zere kies. Hij zal beoordelen of een gebitsreiniging noodzakelijk is. Bij minimaal tandsteen kan deze weg worden gehaald met een speciale krabber. Als er te veel tandsteen aanwezig is dan is een gebitsreiniging onder narcose de enige oplossing .