Blindengeleidehond met zeebenen
Blindengeleidehond Joska reist wat af. Van Jeruzalem tot Sint-Petersburg en van Marokko tot Noorwegen. Joska is namelijk vaste gast op de schepen van Holland America Line, waar de crew haar met open armen ontvangt.
Sinds Connie Marinussen haar blindengeleidehond Joska heeft, gaat ze samen met haar man Corné, die ook slechtziend is, wel drie keer per jaar op cruisevakantie. ‘Ik vind reizen met een cruise ontzettend leuk en ontspannen. Je hoeft er niet veel voor te doen en je komt toch overal.’
Voordat hun reis begint, verricht Corné eerst allerlei uitzoekwerk. Elk land hanteert andere regels omtrent het toelaten van geleidehonden. ‘We nemen altijd contact op met het betreffende consulaat of de ambassade’, vertelt Connie. ‘In Rusland moet je een geleidehond bijvoorbeeld op tijd via de Voedsel- en Warenautoriteit laten legaliseren. Gelukkig is mijn man erg stipt.’
Eenmaal op bestemming wil het echtpaar natuurlijk wat meekrijgen van het land. Connie: ‘Niet alle excursies zijn voor ons geschikt. We zijn toch allebei slechtziend en we hebben een geleidehond mee. Aan een rondrit met een bus door een stad en een dropping op een plein hebben we niks. Dan regelen we zelf wel wat.’
Dat Connie slechtziend is, maakt haar gelukkig niet minder reislustig. ‘Ik geniet van nieuwe onbekende plekken door te luisteren, te ruiken en te voelen. Door Joska kom ik hier ook aan toe. Het is zo anders reizen met haar. Voordat ik mijn blindengeleidehond had, ben ik in Guatemala geweest. Ik moest letterlijk op handen en voeten door de resten van een Maya-nederzetting ploeteren om er doorheen te komen. Met Joska ben ik op eenzelfde soort plek geweest en zij leidde me overal langs. Dan heb ik dus energie over om te genieten van de bijzondere plaatsen waar ik ben. Zonder Joska lukt dat niet.’
Eigen uitlaatbak aan boord
Zodra Connie met haar man en hond aan boord gaat van het imposante schip, checkt het gezelschap of de uitlaatbak van Joska al klaarstaat. Dit is een vierkante bak met een grasmatje waarop Joska haar behoeften doet tijdens het varen. De bak wordt speciaal voor haar neergezet, afgezet met een touw en voorzien van een naambordje. Vaak staat de bak voor in de punt op het dek waar je kunt wandelen. Naast een uitlaatbak heeft Joska een eigen zwemvest. ‘Dat moet er zijn, anders mag het schip niet uitvaren’, benadrukt Connie. Er zijn vier bemanningsleden getraind om Joska op te vangen in geval van nood. Zij weten hoe ze Joska onder begeleiding naar de reddingsboten kunnen brengen. Ook op andere momenten toont de bemanning van het schip alle begrip. ‘Als we gaan eten in een van de restaurants, krijgen we altijd een tafeltje voor vier personen, zodat Joska onder de vrije stoelen kan liggen.’
Routevaste hond
Meert het schip aan bij een van de bestemmingen, dan krijgt Joska haar geleidetuig om en gaat het gezelschap aan wal. Connie: ‘Ik heb bij KNGF Geleidehonden ooit gevraagd om een routevaste hond. Nou, dat is Joska! Als we een stad in zijn geweest en Joska herkent de havenkant, dan leidt ze ons daar rechtstreeks naartoe.’
Op de meeste plaatsen die Connie en Corné aandoen, vormt de aanwezigheid van Joska geen probleem. ‘Turkije doen we niet meer. Daar hebben we twee uur bij de douane moeten wachten. Marokko kwamen we dan weer gemakkelijk binnen en daar reageerden ze prima op ons. Beter dan op sommige plekken in Rotterdam. We liepen over een typische Marokkaanse markt en alle kinderen kwamen enthousiast naar ons toe. Voor Joska is zo’n bezoek een hele belevenis. De markt is daar niet hetzelfde als bij ons. Ze liep met gemak langs een hok vol levende kippen. Dat vind ik zo knap.’
Corné stelt alles in het werk
Sommige landen blijven helaas onbereikbaar voor het stel. Een trip naar Azië zit er niet in. ‘Die landen hebben allemaal eigen regels en dan is een reis gewoon niet uit te stippelen’, legt Connie uit. Evengoed zijn er genoeg bestemmingen waar het echtpaar met hun blindengeleidehond wel naartoe kan. Connie blikt terug op een cruisevakantie waarbij ze Israël aandeden. ‘De touroperator aldaar zei dat we niet met een excursie naar de Klaagmuur mee konden. Ik wilde daar heel graag naartoe, maar ik snap dat orthodoxe Joden de aanwezigheid van mijn hond lastig vinden vanwege hun geloof. Corné liet het er niet bij zitten en stelde alles in het werk om mij naar de Klaagmuur te krijgen. In dit geval nam hij contact op met de blindengeleidehondenschool in Jeruzalem. Er werd hem verteld dat er bij de Klaagmuur een orthodoxe rabbijn zou staan waar we ons moesten melden en dan zou ons bezoek geen punt zijn. Nu stond die rabbijn er natuurlijk niet toen wij er waren. Gelukkig had Corné ook nog een telefoonnummer achter de hand dat we konden bellen als we werden tegengehouden. Ik weet niet meer van wie het nummer was, maar Corné hoefde de cijfers alleen maar te laten zien en we kregen doorgang.’
Ondanks een goede voorbereiding, verloopt niet alles altijd vlekkeloos en dat levert soms grappige momenten op. Bijvoorbeeld in Kopenhagen. Connie: ‘We liepen door een grote winkelstraat en we bleven maar legowinkels tegenkomen. Totdat we aan een voorbijganger vroegen hoeveel legowinkels er waren. Het bleek dat we steeds naar dezelfde winkel liepen. Daar moeten we dan zelf ook om lachen. We maken er onderweg gewoon het beste van samen.’
Dollen op het sportdek
Naast alle landen die tijdens de cruise worden aangedaan, verblijft het gezelschap veel op het schip. Joska kan zich op meerdere plekken vrij bewegen aan boord, legt Connie uit. ‘We laten haar uitrazen op het sportdek. Die plek is tijdens onze reizen meestal uitgestorven, omdat het publiek vaak op leeftijd is. Joska kan op het basketbalveld of op de tennisbaan achter een bal aanrennen. Of we spelen met haar bij de liftenhal, omdat dit een grote ruimte is. Soms komen er mensen blij verrast uit de lift stappen als ze ons met Joska zien spelen. Verder brengt ze mij in tuig naar de verschillende ruimtes, maar ik doe niet alles aan boord met Joska. Het buffetrestaurant doe ik haar niet aan, te veel verleidingen en het is niet handig: ik kan niet een geleidetuig en een herkenningsstok vasthouden en dan ook nog een bord met eten vullen.’
Eren met een eigen medaille
Dat Joska een graag geziene gast is bij Holland America Line, laat de reisorganisatie blijken door haar te eren met een speciale medaille. Uit handen van de crew aan boord van hun laatste cruise heeft de reislustige blindengeleidehond deze medaille ontvangen, omdat ze de eerste geleidehond is die 500 nachten aan boord van het schip heeft geslapen. ‘Ik vind dat vooral heel leuk voor Joska’, besluit Connie. ‘Ze verdient ‘m ook echt, omdat ik dankzij haar weer zoveel kan.’