Buddyhond Ona verdrijft de donkere wolk boven Isa's hoofd
‘Ona is mijn zonnestraaltje’, zegt Isa (9). Ona is haar buddyhond autisme. Deze labrador heeft Isa’s leven compleet veranderd. Zo wilde Isa nooit naar buiten, maar met Ona vindt ze wandelen heerlijk. Moeder Maayke Blok: ‘Isa is vrolijker, minder eenzaam en heeft meer energie. Van zo’n snelle vooruitgang hadden we niet durven dromen.’
Isa heeft een vorm van autisme. Daar is ze uiteraard mee geboren, maar het duurde lang voor de diagnose werd gesteld. Maayke: ‘Isa was snel met lopen en praten. Als klein kind had ze een opvallend grote woordenschat. Ze was slim, vrolijk en sociaal. Toch voelden wij al snel aan dat er iets bijzonders met haar was. Isa raakte erg van slag door veranderingen. Bijvoorbeeld toen haar broertje Bo werd geboren en toen we verhuisden. Ze kreeg enorme driftbuien, waar ze bijna niet uit te halen was. Op school ging het niet goed. Ze kreeg buikpijn als ze naar school moest. Op een gegeven moment hebben we hulp gezocht, want we dachten: er is iets met Isa, maar wat?’
Sociaal gedrag kopiëren
Wat volgde was een lange tocht langs deskundigen die allemaal iets anders zeiden. Aan autisme dacht men niet. Waarschijnlijk omdat dit vaker voorkomt bij jongens en zich bij meisjes bovendien heel anders manifesteert. Meisjes met autisme zijn er vaak een kei in om sociaal gedrag na te doen, waardoor het minder opvalt. Maayke: ‘Zo ook Isa. Toen ze tweeënhalf was zei ze bijvoorbeeld tegen een meneer met wie ik een praatje maakte “Doe de groeten aan uw vrouw”. Dat vonden we heel grappig voor zo’n klein meisje, maar nu weet ik dat ze ons sociale gedrag gewoon kopieerde.’ Een paar jaar lang was het worstelen voor de familie Blok. Therapeuten vonden dat Isa streng moest worden aangepakt als ze niet naar school wilde. Maayke: ‘Met averechts effect. Tegen de tijd dat de diagnose werd gesteld, had Isa een complete burn-out, plus een schooltrauma.’
Gek op dieren
Toen kwam corona en kreeg Isa thuisonderwijs. Dat bleek een zegen; ze kwam tot rust. Maar ze was wel wat eenzaam zonder klasgenoten. Intussen had Maayke gelezen dat buddyhonden voor kinderen zoals Isa een steun kunnen zijn. Ze geven een veilig gevoel en het kind heeft een maatje. Maayke: ‘Isa was gek op dieren en dieren op haar, dus wij dachten: misschien is zo’n speciaal opgeleide hond heel goed voor haar. Voor ons was vooral belangrijk dat Isa weer naar buiten zou gaan. Want dat weigerde ze. En ze deed geen stap zonder mij. Als ik ging douchen bleef ze erbij en ze wilde niet mee boodschappen doen, maar thuis blijven met haar vader en broertje was evenmin een optie. Dus zochten we contact met KNGF Geleidehonden en mochten gelukkig op de wachtlijst voor een buddyhond autisme.’
Prachtige vriendschap
Dat werd Ona. ‘Ona pikte alles razendsnel op. Ze leek een paar keer bij ons af te kijken hoe wij Isa troostten na een driftbui en toen ging ze het zelf doen. Ze liep naar Isa toe en tikte haar net zolang aan met haar pootje, tot Isa reageerde. Normaal is Isa slecht te bereiken als ze zo’n bui heeft, maar nu zakte haar woede razendsnel. Dat gaat nu steeds zo. Na twee jaar slaap ik niet meer bij Isa op de kamer; mijn plaats is ingenomen door Ona. En ik kan weer boodschappen doen – Isa blijft probleemloos thuis met de rest van de familie. Dat er zo veel zou veranderen, hadden we niet durven dromen. Ona is een wonder. Ze voelt perfect aan als Isa slecht in haar vel zit en gaat dan bij haar liggen. Zo lief. Isa is sinds haar komst energieker en vrolijker. Ze leert Ona trucjes en ze spelen samen. Die vriendschap tussen Isa en Ona is echt prachtig om te zien.’
Liedje over Ona
Isa wil zelf ook graag iets vertellen over Ona. ‘Ona is mijn zonnestraaltje’, zegt ze. ‘Eerst hing er altijd een donkere wolk boven me. Nu schijnt de zon weer. Ona gaat mee naar therapie en de fysiotherapeut. Ik zoek haar op als ik het moeilijk heb in mijn hoofd en als Ona zelf iets moeilijk vindt, komt ze naar mij toe en legt haar hoofd in mijn schoot. Zo helpen we elkaar.’ Dan kruipt Isa achter de piano en zingt een liedje over een hondje, met een aangepaste, zelfbedachte tekst: ‘Er was een hond, zo wit als sneeuw, en Ona was haar náám!’ Ona leunt gezellig tegen haar been en luistert vol belangstelling. Isa laat nog even het mooie online fotoboek zien dat ze van Ona heeft gemaakt. Isa en Ona in het bos, de speeltuin, op bed, Isa die Ona een kunstje leert (buigen, de twist doen, een high five geven), Isa en Ona aan een rubberen ring trekkend – wie is de sterkste? Ten slotte toont Isa nog een Pokémonkaart van Ona, die ze zelf heeft ontworpen. Nou, dat zit wel goed met die twee. Een onafscheidelijk stel.