Broer en zus: zelfverzekerd de toekomst in mét geleidehond

‘De komende jaren ga ik belangrijke stappen maken in mijn leven, zoals uit huis gaan en mijn allereerste echte baan krijgen. Dat ik dat samen met mijn blindengeleidehond Naiki ga doen, geeft me zekerheid.’ Aan het woord is Femke Sanders (20). Net als haar broer Tom (22) heeft ze een erfelijke oogaandoening, Leber congenitale amaurosis (LCA), waarbij het netvlies niet of niet goed werkt. Hun zicht is ongeveer 5 procent. En allebei hebben ze een kanjer van een blindengeleidehond. Broer en zus wonen bij hun ouders in Eindhoven. Tom studeert Toegepaste Wiskunde aan Fontys Hogeschool die is gevestigd op de campus van TU Eindhoven en loopt stage in het ziekenhuis in Eindhoven. Femke studeert Milieukunde in Den Bosch en zij loopt stage bij de TU Eindhoven.

Obstakelbaan

Volgens Tom is de campus niet heel toegankelijk voor mensen met een visuele beperking. ‘Fietsers, voetgangers en soms ook auto’s delen het terrein, waardoor fietsers aan alle kanten om je oren vliegen en auto’s plotseling voor je neus staan. De campus zit vol trappetjes, op- en afstapjes, rolstoelbanen en vijvers zonder afscherming, en dat alles zo ontworpen dat er volgens de regels net geen hek of leuning bij hoeft te staan. Combineer dat met een en dezelfde kleur beton en het wordt een obstakelbaan die zelfs de hond in het begin even moest leren begrijpen. Vaak is de weg afgezet op mijn route, omdat er een evenement is. Met een taststok zou ik niet zelfstandig een omweg kunnen vinden, maar Kelim geef ik een commando en hij zoekt de juiste route naar de ingang.’

Het heeft veel tijd en energie gekost om zo'n geolied team te worden.

Het aansturen, het elkaar leren begrijpen, de signalen oppikken. Tom wordt er soms gek van in het begin, maar zet door en nu is hij zó blij met Kelim. ‘Ik kom zo veel makkelijker van a naar b, ook op plekken waar ik niet zo bekend ben. Met een witte taststok kost me dat veel energie; dan ben ik alleen maar bezig met opletten of ik niet ergens tegenaan loop of mijn hoofd stoot. Kelim hoef ik alleen de commando’s te geven. Ik zeg links, rechts, sta en vooraan lopen, en we gaan gewoon.’ Ze zijn nu tweeënhalf jaar een team.

Eerste blindengeleidehond

Femke krijgt een jaar na Tom haar eerste blindengeleidehond. De eerste maand is pittig, maar door de ervaring van haar broer weet ze dat ze moet doorzetten. Femke: ‘Het samenwerken is erg vermoeiend als je nog geen sterke band hebt met je hond.’ Inmiddels vormt ze met Naiki een prima combinatie en levert het hebben van een blindengeleidehond haar juist energie op.

Je bent veel meer tussen de mensen dan dat je erbij staat.

‘ Voorheen moest ik met mijn taststok langs obstakels en dan had ik echt geen ruimte in mijn hoofd over om nog een gesprek met iemand te voeren. Dat kan met Naiki erbij wel. Ik loop ontspannen tussen de mensen en maak tegelijkertijd een praatje.’ Dat is fijn, want naast dat Naiki haar begeleidt van Eindhoven naar Den Bosch, gaan ze veel de stad in samen. ‘Lekker naar restaurantjes. Naiki is ook helemaal vrienden met mijn vrienden.’

Tom houdt dankzij zijn blindengeleidehond Kelim ook genoeg energie over voor andere dingen: ‘Ik heb een taaie studie uitgekozen. Als ik alles met een taststok moest doen de hele dag, zou ik moe thuiskomen en niets meer doen. Met Kelim die me helpt, kan ik rustig thuis nog de nodige uren aan mijn studie besteden.’ Toch krijgt Tom pas in zijn tweede studiejaar zijn eerste blindengeleidehond. ‘Dat was maar goed ook. Een nieuwe studie beginnen, nieuwe routes leren en ook nog met je hond leren werken is gewoon veel te veel. Dus deze volgorde was prima.’

Zelfverzekerd

Hetzelfde geldt voor Femke. ‘Ik heb tijdens mijn eerste jaar studie zelfstandig gereisd naar Den Bosch waar ik studeer. Achteraf was dat heel goed. En nu ik dat samen met Naiki doe, besef ik veel beter hoeveel een blindengeleidehond voor mij doet en betekent. Vooral als we door het station Eindhoven moeten lopen, tijdens de spits en op een dag dat het zonlicht veel weerkaatst. Dan geniet ik echt van wat ze voor me doet. Ik hoef dan alleen maar op te letten dat we op tijd naar links gaan voor het juiste perron. Met een taststok schopte ik iedereen voor de benen en botste ik altijd tegen mensen op.’

Het loopt niet alleen soepeler, het voelt ook beter met een hond aan je zijde, aldus Femke: ‘Naiki heeft me geholpen met het accepteren van mijn beperking. Met Naiki ben ik niet meer het meisje met de taststok dat er beperkt en hulpbehoevend uitziet. Die stok wilde ik het liefst verbergen, maar Naiki laat ik trots zien. Met dit mooie en lieve dier naast me loop ik zelfverzekerd over straat en maakt mijn beperking me helemaal niet uit. Met Naiki erbij is het helemaal goed zoals het is.’

Broer en zus: zelfverzekerd de toekomst in mét geleidehond