Amsterdam: het parcours van onze hondenhelden

KNGF traint al 90 jaar hulphonden in hartje Amsterdam. De stad is een perfecte oefenplek door alle reuring, maar het veranderende straatbeeld brengt ook nieuwe hindernissen voor blinden, slechtzienden en rolstoelgebruikers. 7 opvallende ontwikkelingen volgens KNGF’ers Michèle en Elles.

1. Elektrische voertuigen – De stille motor

Michèle: ‘Elektrische voertuigen zijn bijna geruisloos, zeker oudere modellen en e-bikes. Dat is heel onhandig, want veel van onze cliënten vertrouwen in het verkeer sterk op hun gehoor. Wij stimuleren mensen daarom om vooral bij zebrapaden en stoplichten over te steken, maar die zijn er niet altijd. Dat maakt oversteken in deze tijden extra uitdagend voor de cliënt.’

2. De fatbike – Snelle fietsen, dikke ellende

Elles: ‘De opmars van de fatbike maakt trainen lastiger. Ze razen overal door de stad en je wordt zo van je sokken gereden. Laatst moest iemand vol in de remmen toen ik met een hond wilde oversteken bij een zebrapad. Honden kunnen snelheid niet inschatten en zijn nooit verantwoordelijk voor de veiligheid van hun baas. Voor cliënten betekent dit dus nóg beter opletten.’

3. OV-poortjes en -palen – Check, dubbelcheck

Michèle: ‘De komst van ov-poortjes op treinstations vragen om wat aanpassing. Met het commando “zoek poort” loopt een hond naar de brede poortjes, waar de hond in tuig samen met de cliënt doorheen past. Iemand met een visuele beperking moet dan de scanner vinden, piepjes horen en er snel doorheen met de hond. Dat vraagt wat behendigheid, maar de meesten redden zich snel. Lastiger zijn de losse incheckpalen op het perron; die hebben meestal geen vaste plek.’

4. Gelijkvloerse treinen – Een soepele instap

Elles: ‘Steeds meer treinen zijn gelijkvloers met het perron; ideaal voor rolstoelgebruikers en mensen met een hulphond. Maar er zijn nog treinen met een hoge instap en roostertrede. Dat metalen raster voelt vervelend voor hondenpootjes en nodigt uit tot een gevaarlijke sprong. Voor een veilige instap in zo’n roostertrein is extra training nodig. Het vraagt ook meer lef van de hond. Hopelijk behoren die treinen snel tot het verleden.’

5. Shared space – Ruimte delen zonder regels

Elles: ‘In shared space delen fietsers, auto’s en voetgangers dezelfde ruimte, zonder stoepranden of markeringen. Mooi bedacht, maar voor blinden en slechtzienden een drama: geen oriëntatiepunten, alsof je in een oceaan zwemt. We leren honden langs gevels te lopen voor houvast. Voor rolstoelgebruikers zijn er minder stoepranden, maar ze moeten zich wél door de chaos manoeuvreren.’

6. Minder geduld in verkeer – Opzij, opzij, opzij

Elles: ‘De stad was altijd druk, maar het lijkt gejaagder dan vroeger. Fietsers stopten eerder nog bij de zebra, zeker als je met een hulphond liep. Nu rijden mensen vaak gewoon om je heen, in plaats van even te wachten tot je aan de overkant bent. Het zebrapad voelt minder veilig.’

7. Apps en navigatie – Over 100 meter, sla rechtsaf

Michèle: ‘Navigatie op de telefoon is enorm verbeterd en een mooie aanvulling op de assistentiehond. Er zijn apps die zorgen dat je in een rechte lijn loopt of die aangeven wanneer het stoplicht op groen springt. Prachtige hulpmiddelen die het leven van visueel beperkte cliënten makkelijker maken.’

Michèle en Elles werken allebei al 19 jaar bij KNGF. Ze trainden hulphonden en begeleidden cliënten. Beiden werken nu als coördinator kwaliteit.