PTSS-assistentiehonden
‘Met Bonsaï voel ik me veilig. Hij houdt me in het hier en nu.’
– Erik, oud-militair
Erik werd als marinier uitgezonden naar oorlogsgebieden. Hij was getuige van leed en geweld en ontwikkelde een posttraumatische stressstoornis (PTSS). Hij kreeg nachtmerries en bleef angstvallig binnen. Nu is alles anders. Bonsaï bewaakt zijn grenzen en maakt hem zachter. Erik kan weer genieten en een leuke opa zijn.
PTSS-honden helpen met:
- Wekken uit nachtmerries en herbelevingen
- Kalmeren bij paniekaanvallen en stress
- Creëren van veilige afstand in een menigte
- Voor binnenkomst een ruimte verkennen
- Herinneren aan medicatie of routines
De impact van een hulphond
Hoe een PTSS-assistentiehond levens verandert:
- Meer bewegingsvrijheid: de hond geeft vertrouwen om weer de deur uit te gaan.
- Betere nachtrust: door nachtmerries te stoppen.
- Minder medicatie nodig: sommigen kunnen hun angstmedicatie afbouwen.
- Herstel van sociale relaties: familie en vrienden merken vaak snel verbetering.
- Terugkeer naar werk of opleiding: de hond maakt meedoen weer mogelijk.
PTSS kan iemands leven volledig beheersen. Velen durven hun huis niet meer uit, raken hun werk kwijt of verliezen sociale contacten. Met een assistentiehond is er weer een weg terug.
Zo’n 2 miljoen Nederlanders leven met een beperking. Voor wie in een rolstoel zit, kost elke dag energie: aankleden, het huishouden, werken en zorgen voor kinderen. Laat staan ruimte vinden voor sociale contacten. Een ADL-assistentiehond maakt het leven lichter en opent werelden.
Alleen met jouw steun kunnen mensen de impact van een hulphond ervaren.
‘Vroeger was ik bikkelhard door trauma. Mijn hond heeft me liever gemaakt.’
– Erik
Benieuwd hoe hulphonden werken, wat ze leren en voor wie ze er zijn? Wij hebben de meest gestelde vragen en antwoorden voor jou op een rij gezet:
Nee, helaas gaan niet alle honden een glansrijke carrière tegemoet. Soms wordt in de loop van de opleiding duidelijk dat een hond niet de juiste kwaliteiten heeft om iemands rots in de branding te worden. Het werk kan voor een hond te veel spanning geven, of er komt een medische aandoening aan het licht. Dan is het beter voor de hond om het rustig aan te doen. Deze uitstromers worden door iemand geadopteerd en liefdevol verzorgd voor de rest van hun leven. KNGF ziet er zorgvuldig op toe dat alle honden op de best mogelijke plek terechtkomen.
De kosten voor het verzorgen en opleiden van een hulphond variëren per carrière. Gemiddeld ligt dit bedrag rond de 40.000 tot 45.000 euro per hond.
De kosten omvatten:
- Fokprogramma’s voor geschikte pups
- Puppy-opvoeding en basistraining (12-14 maanden)
- Voeding, medische hulp en verzorging
- Gespecialiseerde training per carrière (2-8 maanden)
- Matching met de gebruiker en duo-training
- Begeleiding gedurende de hele werkperiode van de hond (8-10 jaar)
- Goed om te weten: we ontvangen een kleine vergoeding van de verzekering voor onze blindengeleidehonden en ADL assistentiehonden. Voor de overige carrières en de rest van de kosten zijn we afhankelijk van de giften van donateurs.
Een aspirant-hulphond is ongeveer 14 maanden bij de start van de opleiding. Voor sommige honden is al bekend welke carrière het beste bij hun talent en karakter past. Voor andere honden wordt dat in de beginfase van de opleiding bepaald. In de basis leren alle honden hetzelfde, maar als hun carrière bekend is worden er specifieke zaken getraind die belangrijk zijn in hun toekomstige rol.
De eerste 7,5 week na de geboorte zitten de pups lekker bij elkaar in het nest in de veilige nabijheid van hun moeder. Daarna is het tijd om de wijde wereld te ontdekken. De taak van moederhond en het fokgastgezin zit erop en dan is het puppypleeggezin aan de beurt. Dit zijn vrijwilligers in het netwerk van KNGF. In deze gezinssituatie brengen de honden hun eerste jaar door, totdat ze oud genoeg zijn om naar school te komen.
Het puppypleeggezin heeft de belangrijke taak de pups te laten wennen aan andere dieren, kinderen, stadscentra, openbaar vervoer en winkels en restaurants. Er is veel ruimte om te spelen en te knuffelen, maar af en toe moet er al gestudeerd worden. Zo wordt er niet alleen geleerd behoeften in de goot te doen, maar krijgt de pup ook gelijk al de basiscommando’s mee zoals blijf en hier. Omdat jonge honden heus niet altijd perfect luisteren, worden alle puppypleeggezinnen goed begeleid en kunnen ze altijd bij onze instructeurs terecht voor vragen over de opvoeding.
Sinds 1975 heeft KNGF een eigen fokafdeling. Elk jaar selecteren fokspecialisten nieuwe vader- en moederhonden met behulp van uitgebreide (medische) test. Het is tenslotte belangrijk om gezonde pups ter wereld te brengen. De vader- en moederhonden wonen als gewone huishonden bij mensen thuis in een fokgastgezin. Deze vrijwilligers zijn niet alleen de liefdevolle verzorgers van onze volwassen honden, maar ook van hun pups. Een KNGF-moederhond krijgt in haar leven gemiddeld 4 nestjes.
Op dit moment herken je KNGF-hulphonden aan het paarse dekje of tuig (bij blindengeleidehonden) met het gele KNGF-logo. Binnenkort maakt dit plaats voor een nieuw, universeel dekje. Dit opvallend blauw-gele dekje zit nog in de testfase. Het is wettelijk beschermd en voorzien van logo’s van de accrediterende instantie en de school waar de hond is opgeleid. De tuigen voor blindengeleidehonden worden op een later moment voorzien van dezelfde uitstraling.
Voor mensen met een beperking betekent de komst van een hulphond een keerpunt in hun leven.
- Meer zelfvertrouwen – Door altijd op de hond te kunnen bouwen, groeit ook het zelfvertrouwen.
- Meer sociale interactie – Via de hond is het makkelijker contact maken, wat eenzaamheid vermindert.
- Toegang tot openbaar vervoer, winkels en werkplekken – De wereld wordt groter.
- Meer kans op werk of studie – Zelfstandige mobiliteit opent nieuwe deuren.
- Positieve mentale gezondheid – Minder afhankelijkheid geeft meer regie over het eigen leven.
KNGF Geleidehonden onderzocht de impact van een speciaal opgeleide hond op het leven van haar cliënten. De kwaliteit van leven mét hulphond scoort gemiddeld een 8,2 onder de geïnterviewden. Dit versus een 4,7 zonder hulphond.
Hulphonden zijn professioneel opgeleide honden. Ze ondersteunen mensen met een beperking in het dagelijks leven. Ook geven ze meer zelfstandigheid en zelfvertrouwen. Hulphonden worden ook wel ‘assistentiehonden’ genoemd. KNGF leidt 4 soorten op:
- blindengeleidehond voor mensen met een visuele beperking
- ADL-assistentiehond voor mensen met een lichamelijke functiebeperking
- PTSS-assistentiehond voor (oud-)geüniformeerden met een werkgerelateerd trauma
- assistentiehond voor kinderen met een ziekte, handicap of vorm van autisme
