Van diepe dalen naar hoge bergen: met Brighty kan Sander de hele wereld weer aan
Sander Koomen las op internet een oproep voor paralympisch talent en gaf zich spontaan op. Het bleek het startschot voor een carrière als topsporter. Sander haalt nu alles uit zichzelf, maar wel mét Brighty aan zijn zijde.
Wat voor visuele beperking heb je?
‘Ik heb het syndroom van Usher, een aandoening waardoor je doof en blind wordt. Bij een normaal zicht kun je 180 graden kijken, ik zie zo’n 7 a 8 graden. Alsof je door een kleine koker kijkt. Ook heb ik last van nachtblindheid en staar. De schemer is voor mij een ramp. Ik heb heel veel licht nodig om iets te kunnen zien. Tegelijkertijd kan ik het licht niet goed verdragen. Daarnaast heb ik twee gehoorapparaten. Mijn slechte gehoor heb ik eigenlijk nooit als een beperking ervaren, omdat ik het al vanaf mijn geboorte heb. Ik merk alleen aan de hand van seizoenen dat mijn ogen verder achteruitgaan. Dan wordt het winter, de dagen korter en dan merk ik dat ik weer minder zie.’
Wat voor impact heeft de beperking op je leven?
‘Inmiddels kan ik zeer goed omgaan met mijn beperking. Ik ben niet zwaarmoedig in gedachten. In mijn pubertijd was dat lastiger. Ik was een echte motorgek. Dan stort je wereld in als je je realiseert dat je nooit op een Harley Davidson zult rijden. Ik heb jarenlang gewerkt, in de gehandicaptenzorg en in het bedrijf van mijn vader. Toen dat niet meer ging, stortte ik in. Mijn eerste huwelijk liep op de klippen. Ik werd volledig afgekeurd en kwam in een revalidatietraject terecht. Toen ontdekte ik dat ik zoveel maniertjes had ontwikkeld, op het dwangmatige af, die mij houvast gaven. Voordat ik wegging moest ik wel vier keer controleren of ik het licht had uitgedaan. Als ik ergens naartoe moest, kon ik kon me dagen tevoren al druk maken. Ik was helemaal kapot als ik ergens aankwam en moest dan nog terug. Bij mij is het namelijk ook zo dat wat mijn ogen niet zien, kunnen mijn oren niet compenseren. Ik was altijd moe, chronisch moe. Daarnaast kreeg ik er enorme spanningshoofdpijn van.’
Hoe kwam je op het idee een blindengeleidehond aan te vragen?
‘Tijdens mijn revalidatie leerde ik stoklopen, maar ik vond het vreselijk. Ik heb daar veel tranen om gelaten. Iedereen kon zien dat ik een beperking had. Met een witte stok blijf je gespannen lopen. Op elk gevoel moet je kunnen anticiperen. Als je stok ergens achter blijft hangen, schiet je in de stress. In die periode kreeg ik voorlichting over geleidehonden. En ik kwam gelukkig in aanmerking. Wat een uitkomst. Met een blindengeleidehond loop ik vanuit ontspanning. Er is een enorme stressfactor weggehaald. Ik kan van a naar b lopen zonder me druk te maken. Alleen over op tijd komen, wind ik me nog weleens op. Na de revalidatie kreeg ik mijn blindengeleidehond Brighty, ik kwam mijn huidige vrouw Sascha tegen en het ging langzaam weer bergopwaarts. We vormen nu een samengesteld gezin. Allebei hebben we een zoon uit een eerdere relatie en we hebben samen nog een zoon.’
Wat voor verschil maakte je blindengeleidehond voor jou?
‘Ik kon weer zelfstandig dingen ondernemen. Met een baby in de draagzak en Brighty naast me croste ik de hele Zaanstreek door. Ook ging ik vrijwilligerswerk doen. Eerst voor de gemeente en later op de school van mijn zoon. Toen zag ik een oproep voor paralympisch talent. Ik dacht: ik ga me gewoon opgeven. Ga ik een dagje naar Papendal en heb ik een leuk uitje. Daar bleek ik aanleg te hebben voor roeien en de triatlon. Ik werd uitgenodigd om mee te trainen en ben bij de triatlon blijven hangen. Van eenmaal in de week trainen, ging ik naar drie keer in de week naar het zwembad in Alkmaar en twee keer per week naar fysio fitness. Brighty begeleidde me naar alle trainingen. De coaches van de Nederlandse Triathlon Bond vonden dat ik veel progressie boekte en ik werd voorgedragen bij NOC*NSF. Met als resultaat dat ik nu deel uitmaak van het TeamNL. Tokyo 2020 komt nog te vroeg, maar mijn doel is om aan de Paralympische Spelen van Parijs in 2024 mee te doen.’
Had je triatlonatleet kunnen worden zonder Brighty?
‘Goede vraag. Ik denk het niet. Want zij heeft me het vertrouwen gegeven. Door Brighty ben ik mijn wereld groter gaan maken. Zonder haar zou ik nog kleine blokjes om lopen. Nu train ik zes dagen in de week, waarvan drie keer in de week in Alkmaar. En reis ik er met gemak naartoe. Ik ben niet meer afhankelijk met Brigthy aan mijn zij. Door haar durf ik dingen. De drempels zijn gewoon lager. En ik kan meer voor mijn gezin betekenen. Ik kan de kinderen naar school brengen en naar de sportclub. Wel allemaal met de benenwagen, maar wel zelfstandig.’
Volg Sander via zijn Facebookpagina