‘Ik ben blijer met Quiby dan met de hoofdprijs van de staatsloterij’
Sinds een half jaar heeft Arjan steun van een buddyhond PTSS. Wat Quiby voor hem doet, is geen behandelaar of therapie gelukt.
Voordat Arjan (37) ziek werd, werkte hij altijd met plezier bij de politie. Het was zijn uitgekomen jongensdroom. Totdat zijn klachten hem dwongen te stoppen. Arjan: ‘Alle therapieën om van mijn posttraumatische stressstoornis af te komen heb ik geprobeerd. Niks hielp. De klachten verergerden zelfs. Ik kan daarom niet over de incidenten die ik heb meegemaakt, vertellen. Je moet het zien als een olievlek waar een ballon omheen zit. Als ik erover begin te praten, knapt de ballon en verspreidt de olie zich. Ik kan wel vertellen wat er met mij is.’
Nachtmerries
Arjan vertelt over de vreselijkste nachtmerries die hij iedere nacht moest doorstaan. ‘Midden in de nacht ging ik naar bed. Met alle lampen aan, zelfs die op de overloop. Als ik eenmaal in slaap was beland, lag ik te woelen, ging ik onrustig ademen en in mijn bed plassen. Mijn vrouw deed daardoor ook geen oog meer dicht en mijn kinderen werden er wakker van. Tijdens een nachtmerrie lag ik totaal verkrampt te gillen. Ik lag hooguit twee uur in mijn bed. Als ik mazzel had, werd ik snel wakker. Als ik pech had, moest ik alle ellende uitzitten. Dat ging een paar jaar zo door.’
Isolement
‘Ook overdag had ik constant last van herbelevingen. Andere mensen zagen niets aan me, maar de dingen die ik had meegemaakt, gebeurden voor mijn ogen opnieuw. Voor mij waren die momenten echt. Ik belandde in een herbeleving als er een hulpverlenersvoertuig langskwam of als ik ergens een sirene hoorde, bij het zien van bepaalde voorwerpen, maar ook gewoon zomaar. Zoveel herbelevingen putten je uit. Je krijgt geen rust. Op een gegeven moment durfde ik niet meer naar buiten. Ik raakte steeds verder in een isolement. En ik voelde me ontzettend schuldig naar mijn gezin toe, want ik kon niet de vader en de echtgenoot zijn die ik wilde.’
Uitbehandeld
‘Mijn vrouw moest door mijn ziekte stoppen met werken. Ze zat er zelf ook doorheen, want het is geen pretje om met mij te moeten leven. Mijn oudste zoontje is 8 en de jongste 4. Mijn vrouw was nog zwanger van de jongste toen de problemen begonnen. Mijn zoontje begreep later wel dat ik ziek was, maar het is natuurlijk verschrikkelijk als er nooit vriendjes kunnen blijven spelen, omdat dat te druk is voor mij. Je wordt langzaam iemand die niks meer is. Je glijdt steeds verder weg in de ellende. Hoe hard ik er ook voor werkte. Ik ben bij verschillende traumaspecialisten geweest, zonder resultaat.’ Totdat in overleg met Stichting Centrum '45 werd bepaald dat Arjan was uitbehandeld. Centrum '45 is het landelijk centrum voor psychotraumaklachten. Arjan: ‘Dan kun je alleen maar proberen je leven zo leefbaar mogelijk te maken.’
Voorwaarden
De diagnose: chronische complexe posttraumatische stressstoornis (PTSS). Arjans klachten zijn dusdanig heftig dat hij nooit meer herstelt. Toen hij hoorde over buddyhonden en wat ze allemaal kunnen betekenen voor iemand met PTSS, leek het wel of de puzzelstukjes op hun plek vielen. Eén van de voorwaarden om in aanmerking te komen voor een buddyhond PTTS was dat hij zelfstandig naar buiten zou kunnen. Arjan: ‘Dat was nou net een ernstig probleem bij mij. Verder voldeed ik aan alle eisen en ik wilde het heel graag, dus ik ben een plan gaan maken om ervoor te zorgen dat het me toch zou lukken. Dat begon met stukjes lopen naar het eind van de straat en terug. Dat was echt de hel. Ik heb broeken volgeplast, liep kotsend naar huis, ging op tijdstippen naar buiten dat er echt niemand op straat was. Maar ik probeerde het net zo lang totdat ik een rondje kon lopen.’
Dankbaar en trots
Alle inspanningen waren niet voor niets. Een half jaar geleden kwam Quiby in zijn leven. ‘Ik ben zo dankbaar en trots dat ik hem heb mogen krijgen. De klachten, angsten en herbelevingen gaan nooit weg, maar met Quiby erbij wordt het een beetje meer leefbaar. Alle therapieën hebben niet geholpen. Het enige medicijn dat helpt, is Quiby. Ik ben blijer met hem dan met de hoofdprijs van de staatsloterij. Ik durf weer te gaan slapen sinds hij altijd bij mij is. We gaan samen naar bed en dan ligt hij naast me in zijn eigen mand. Er hoeft nu nog maar één nachtlampje aan te blijven. Meerdere keren per nacht maakt hij me wakker. Eerst stoot hij me aan met zijn neus als ik een nachtmerrie heb. Als dat niet werkt, likt hij over mijn gezicht. Als ik daar niet wakker van word, zet hij zijn poten op me en probeert me wakker te duwen. Ik vind dat zoiets geweldigs, ik zou het bijna magisch willen noemen. Quiby pakt niet alle nachtmerries die ik heb, maar wel veel. Meestal word ik snel wakker van een lik over mijn wang en ik herstel sneller doordat ik met hem kan knuffelen. Ik slaap nu een uur of drie per nacht. Voor anderen is dit misschien niet veel, maar voor mij is dat al zo’n verbetering. En ik lig een stuk relaxter in bed, omdat ik weet dat Quiby over me waakt.’
Buffer
Zo’n bijzondere band gaat niet automatisch. Je moet je openstellen voor de hond en op elkaar ingespeeld raken. Arjan: ‘Soms dacht ik: Quiby wil alweer spelen, doe eens rustig. Later leerde ik dat hij dan juist zijn werk deed, omdat hij merkte dat er een herbeleving in aantocht was. Voor ik Quiby had, kon ik niet naar buiten. Nu moet ik hem uitlaten. Dat lukt me, omdat ik weet dat hij mij afschermt voor de buitenwereld. Hij is een buffer aan de riem. En houdt mij daarbij goed in de gaten. Als er iets achter me aan komt, maakt Quiby dat kenbaar door met zijn snuit tegen me aan te duwen. Dan stopt hij en dan wachten we totdat we weer verder kunnen lopen. Ook maakt hij de afstand tussen andere mensen en mij groter door op een vriendelijke manier meer ruimte in te nemen. De afstand bepaalt Quiby en hij ziet aan mij hoeveel ruimte ik op dat moment nodig heb.’
Contact
Laatst ging Arjan voor het eerst met Quiby en zijn zoontje naar de bakker om een brood te kopen. Dat was voor hem echt een mijlpaal. ‘Op vakantie deden mijn zoontjes deden mee met een kinderactiviteit. Ze waren chocolaatjes aan het maken en ik kon er van een afstandje naar kijken, met Quiby naast me. Daar werd ik zo emotioneel van, want dat had ik tot voor kort niet voor mogelijk gehouden. Het is iedere dag weer een groot geschenk dat hij er is. Ik kan dankzij hem iets meer een vader en een echtgenoot zijn. Mijn zoontje kan af en toe een rondje meelopen, ik durf mee naar het speeltuintje aan de overkant van onze straat. Zo nu en dan kan er een vriendje komen spelen. Je doet gewoon weer een beetje mee. Ik durfde met niemand meer in gesprek. Met Quiby erbij heb ik weer geleerd om dat te doen. Mensen willen nou eenmaal weten wat voor hond hij is. Op goede dagen kan ik ze dat uitleggen. Op slechte dagen antwoord ik dat ik de hond heb vanwege PTSS en dat het niet zo’n goede dag is om erover te praten. Het was wel wennen om contact te hebben met mensen. Nu vind ik het contact juist een voordeel van een buddyhond. En ik weet ewoogn dat Quiby ervoor zorgt dat mensen niet te dichtbij kunnen komen.’
Realistisch blijven
Maar je moet wel realistisch blijven, vindt Arjan. ‘Een buddyhond is geen wondermiddel. Buddyhonden nemen je PTSS niet weg, maar maken de klachten wel draaglijker. Beter zal je echter nooit worden. Toch zie ik voor het eerst sinds jaren de toekomst rooskleuriger in. Ik durf vooruit te denken en ik hoop nog iets verder te verbeteren en bijvoorbeeld nog meer winkels in te durven. Ik hield altijd veel van vissen. Ik ben voorzichtig aan het uitdenken hoe ik dat weer kan oppakken. Met Quiby aan mijn zijde durf ik het aan.’
Trouw en zorgzaam
Onlangs durfde Arjan zelfs op verjaardagsvisite. Arjan: ‘Quiby zat natuurlijk bij mij. Op een gegeven moment begon hij met zijn tandjes voorzichtig aan mij te trekken. Ik had het zelf nog niet door, maar Quiby voelde feilloos aan dat ik helemaal strak stond van de spanning en heeft er op tijd voor gezorgd dat ik weg zou gaan. Ik heb inmiddels geleerd om goed te luisteren naar Quiby. Het is zo fijn dat er zo goed op je wordt gelet. Niet alleen voor mij, maar ook voor mijn vrouw die mij niet meer constant in de gaten hoeft te houden. Ik heb pas een half jaar een buddyhond PTSS, maar ik wil hem voor geen goud meer kwijt. En Quiby vindt zijn werk leuk. Dat merk ik gewoon. Hij is altijd zo blij en vrolijk, zo lief en trouw en zorgzaam. Echt een gouden kameraard.’
