Wat maakt een hond een goede buddyhond?
‘We helpen niet alleen mensen die niet kunnen zien, maar ook mensen die te veel hebben gezien.’ Voor wie deze commercial van KNGF Geleidehonden nog niet gezien heeft, dit is de zin waarmee het filmpje met een buddyhond in actie eindigt. Deze buddyhond maakt zijn baas wakker uit een nachtmerrie tot dat hij weer terug in de realiteit is.
De buddyhond uit het filmpje is getraind om zijn baas, oorlogsveteraan met het posttraumatisch stress syndroom (PTSS), terug naar het hier en nu te brengen. Dat klinkt natuurlijk fantastisch. En dat is het ook, maar hoe leer je een hond dat zijn baas een nachtmerrie heeft? En is iedere hond geschikt om buddyhond te zijn?
Niet iedere hond is geschikt als buddyhond
Net zoals niet ieder mens geschikt is als profvoetballer of boekhouder, heeft niet elke hond de juiste eigenschappen om buddyhond te worden. De ideale buddyhond voor oud-medewerkers van ambulance, brandweer, defensie, openbaar vervoer of politie is stabiel, gehoorzaam en baasgericht. Ook is de hond goed gesocialiseerd en opgevoed in een liefdevol en warm nest. Daar zorgen de puppypleeggezinnen van KNGF Geleidehonden voor.
Hoe train je een hond met de juiste eigenschappen om zijn baas wakker te maken?
Dat doe je door gebruik te maken van de eigenschappen die de hond van nature heeft. Een hond die baasgericht is, merkt veranderingen in het gedrag van zijn baas. En zodra een baas zich anders gedraagt dan normaal, komt een baasgerichte hond altijd naar hem toe om te kijken wat er gaande is. Dat is normaal hondengedrag. In de commercial heeft de hoofdpersoon een nachtmerrie. De hond merkt de onrust en komt even controleren. In dat proces maakt hij zijn baas wakker.
Een ander voorbeeld van een buddyhond in actie: de hond creëert een persoonlijke zone rondom zijn baas. Traumaslachtoffers vinden het soms moeilijk om naar buiten te gaan, om boodschappen te doen of te gaan wandelen. Zijn buddyhond fungeert dan als buffer tussen baas en omgeving. Letterlijk, door dichtbij zijn baas te staan of lopen, waardoor voorbijgangers zich met een bocht om het duo heen moeten manoeuvreren. De hond maakt een ruimte waarbinnen zijn baas zich veilig kan voelen.
Training en beloning gaan hand in hand als het gaat om buddy- of geleidehonden
KNGF Geleidehonden traint honden vanuit een positieve gedachte: gewenst gedrag wordt beloond. Een beloning kan zijn een aai, een stuk gaan wandelen, even spelen of iets lekkers. Om het voorbeeld van de nachtmerrie weer even aan te halen: de hond maakt zijn baas wakker, want dat heeft hij geleerd te doen. De baas geeft vervolgens een beloning. In de commercial zit de veteraan op de rand van zijn bed terwijl hij zijn hond aait. Hij beloont zijn hond omdat deze hem uit zijn nachtmerrie heeft gehaald. Het mooie is dat het belonen hier twee kanten op werkt: de hond krijgt aandacht en zijn baas komt tot rust door zijn hond te aaien. Een win-winsituatie.
Het is mooi werk, het werk van een buddyhond
Maar het is belangrijk om te beseffen dat een buddyhond geen medicijn is dat pijn wegneemt, geen wondermiddel dat voor iedereen alles goed maakt. En, niet iedereen is geschikt als hondeneigenaar. Een buddyhond blijft een hond die je vier keer per dag moet uitlaten, die moet eten, spelen en die aandacht en zorg nodig heeft. Dat moet je willen en kunnen. Tegelijkertijd biedt juist het feit dat je móet zorgen structuur, vriendschap en veiligheid, ook voor de hond. En dat is eigenlijk de kern van het verhaal. Baas en hond zorgen voor elkáár.