Je schoenen aantrekken of een pen van de grond rapen. Eenvoudige handelingen voor wie geen handicap heeft. Maar vanuit een rolstoel kost zo’n actie grote inspanning. Een ADL-assistentiehond kan in zo’n geval uitkomst bieden. Hij wordt speciaal getraind om binnens- en buitenshuis te helpen bij handelingen die de baas niet zelf kan of die veel pijn, moeite en energie kosten. Zo kan hij post halen, lichtknopjes bedienen, iets oprapen, de telefoon pakken, maar ook helpen met uitkleden of de benen op de juiste manier in de voetsteunen van de rolstoel plaatsen. Met hulp van de hond wordt de baas zelfstandiger en minder afhankelijk van anderen.
Buitenshuis loopt de hond rustig mee naast de rolstoel. In een winkel kan hij bijvoorbeeld boodschappen uit de onderste vakken pakken. Maar hij opent ook deuren – letterlijk en figuurlijk. Een hond zorgt voor aanspraak en is vaak aanleiding voor sociale contacten. De assistentiehond maakt mensen met een functiebeperking minder afhankelijk en helpt hen meer te ondernemen.
Leven met een fysieke beperking
Het gebruik van honden als assistenten begon aan het begin van de 20e eeuw met blindengeleidehonden. In de jaren ’70 groeide het idee dat honden ook praktische taken konden uitvoeren voor mensen met andere soorten beperkingen. In de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk werden de eerste mobiliteitshonden getraind.
In Nederland volgden men al snel, ADL assistentiehonden worden getraind om mensen met een motorische beperking — bijvoorbeeld door een dwarslaesie, spierziekte of amputatie — te ondersteunen in het dagelijks leven.
Lees het verhaal van“Een assistentiehond is geen luxe. Het is het verschil tussen afhankelijk zijn van hulp en zelfstandig kunnen leven.”
– een client

De historie van de ADL assistentiehond
De inzet van assistentiehonden voor mensen met een fysieke beperking vindt zijn oorsprong in de tweede helft van de 20e eeuw. Waar blindengeleidehonden al eerder werden getraind om mensen met een visuele beperking te ondersteunen, ontstond in de jaren ’70 en ’80 het idee dat honden ook praktische hulp konden bieden bij lichamelijke beperkingen. In de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk werden de eerste programma’s ontwikkeld waarin honden leerden om deuren te openen, voorwerpen aan te reiken en noodknoppen te bedienen. Deze trainingen bewezen al snel hoe groot de meerwaarde van een hond kon zijn voor de zelfstandigheid en levenskwaliteit van mensen met bijvoorbeeld spierziekten, dwarslaesies of andere motorische beperkingen. Vanuit deze pioniersprojecten verspreidde het concept zich wereldwijd en groeide de assistentiehond uit tot een onmisbare partner in het dagelijks leven van duizenden mensen.
Wat doet een ADL assistentiehond?
Een assistentiehond voor mensen met een fysieke beperking leert meer dan 70 commando’s. Deze variëren van eenvoudige handelingen tot levensreddende taken. Elke hond wordt getraind op basis van de specifieke behoeften van zijn toekomstige eigenaar.
Voorbeelden van taken zijn:
- Objecten oprapen of aangeven: Denk aan sleutels, afstandsbedieningen of kleding.
- Deur openen en sluiten: Ook liften en kasten.
- Helpen bij aan- en uitkleden: Bijvoorbeeld schoenen uittrekken of jas aanreiken.
- Noodoproep uitvoeren: Met een noodknop of via een speciaal alarmsysteem.
- Assistentie in het verkeer of openbaar vervoer: Bijvoorbeeld bij het vinden van een zitplaats.
Was uit de wasmachine halen, boodschappen pakken in de supermarkt, een kastje openmaken, taken die voor iemand met MS, zoals Brenda, lastig kunnen zijn. Bekijk hoe Zola een verschil maakt in het leven van Brenda.

De impact van een ADL assistentiehond
Hoewel de praktische hulp centraal staat, is de emotionele steun van een assistentiehond minstens zo belangrijk. Veel mensen met een beperking voelen zich regelmatig eenzaam of sociaal geïsoleerd. De hond fungeert als trouwe metgezel, maar ook als brug naar contact met anderen.
Voordelen op mentaal vlak:
- Minder eenzaamheid: De hond is altijd aanwezig, zorgt voor gezelschap en troost.
- Meer sociale interactie: Mensen raken sneller in gesprek via de hond.
- Meer zelfvertrouwen: Door zelfstandigheid groeit het gevoel van controle en eigenwaarde.
- Toegenomen levenskwaliteit: Er ontstaat weer ruimte voor hobby’s, werk of sociale activiteiten.
De opleiding en de wachtlijst
Het trainen van een assistentiehond is intensief, specialistisch werk. Elke hond doorloopt een traject van 1,5 tot 2 jaar, waarin hij leert werken in allerlei situaties: thuis, in de stad, op het werk of in een winkelcentrum. De opleiding van een blindengeleidehond is complex, specialistisch én langdurig. De hond moet niet alleen commando’s opvolgen, maar ook zelfstandig situaties kunnen beoordelen. de kosten voor het opleiden van een assistentiehond variëren per type assistentiehond, maar gemiddeld ligt dit rond de 25.000,- tot 35.000,- per hond. De specialistische aard, en het maatwerk wat bij een opleiding komt kijken maakt dat de wachttijden lang zijn, gemiddeld 1 tot 2 jaar. Dit is inclusief:
- Training en gedragsbeoordeling
- Voeding, medische zorg en verzorging
- Matching en training met de gebruiker
- Levenslange begeleiding en nazorg
Hoe jij kunt bijdragen aan onze missie
Lang niet alle soorten hulphonden wordt vergoed door zorgverzekeraars of de overheid. Dit maakt dat wij voor een groot deel afhankelijk zijn van donaties en vrijwilligers die ons helpen in onze missie. Dit is hoe jij kunt bijdragen: